't Bonte Paard, Laren (Noord-Holland)

Profiel

Iedereen in Laren kent 't Bonte Paard - en de mensen van 't Bonte Paard kennen iedereen in Laren. Dat mag ook wel, wanneer je als café een geschiedenis van minstens 4 eeuwen achter de rug hebt. Zoals ze zelf in Laren zeggen: een goed café ademt de ziel van een gemeenschap. De sfeer weerspiegelt de cultuur en de historie van het dorp - en dat merk je als je aan de bar een biertje drinkt, aan een bruine tafel in goed gezelschap een verrassend gerecht proeft of wanneer je op een mooie lente- of zomerochtend op het grote terras met koffie of thee het ontwaken van Laren gadeslaat.

Door de jaren heen is aan het interieur van het café bewust weinig veranderd of gemoderniseerd. De tap is sober gebleven, net zoals de houten lambriseringen en ook het zand ligt nog steeds op de houten vloer - dat alles schept een bijzondere sfeer. Ooit is er op verzoek van de stamgasten een biljart in gezet, maar dat is weer verdwenen. Later werd de zijzaal bij het café getrokken toen voetballers en hockeyers steeds vaker er na de wedstrijden kwamen. Wie of wat er ook komt - de pluimage is divers - het is er altijd gezellig.

Historie

Op heel veel oude gravures en tekeningen van Laren komt de herberg al voor - de oudste afbeelding ervan dateert uit 1739. Maar hoogstwaarschijnlijk is 't Bonte Paard nog veel ouder. Er is bijvoorbeeld een verhaal dat in 1587 een in de herberg overnachtende koetsier van zijn bed wordt gelicht omdat hij van moord wordt verdacht. De huidige behuizing is een in oorsprong 16e- of 17e-eeuwse boerderij, die overigens regelmatig is verbouwd en gepleisterd. Omstreeks 1830 is Hein Koster hier herbergier. Een herberg uit die tijd stelt weinig voor, nog eenvoudiger dan nu. Er ligt zand op de houten vloer, er is een bierpomp en er staat een stamtafel voor de Laarders. Daar gaan de laatste dorpsnieuwtjes rond en worden een paar ‘slukkies’ gedronken. Voor passanten en dagjesmensen zijn er een paar stoelen en tafeltjes, waar zij een kop koffie, chocolademelk of een flesje gazeuse kunnen gebruiken. Van een buitenterras is toen nog geen sprake.

In 1872 koopt Hendrik Roest de herberg - hij staat eerst geregistreerd als baardscheerder, later als tapper. Als Hendrik overlijdt nemen niet de zonen de herberg over, maar dochter Betje, samen met haar man Hendrik Koster. Ze doen het erbij, want Hendrik is rietdekker van beroep en ze houden ook nog wat beesten bij de herberg. Na het overlijden van Betje komt neef Jan Roest zijn aangetrouwde oom helpen. Jan is handelsreiziger en doet de herberg alleen 's avonds en zondags. Later gaat hij - met de komst van de vele bezoekers uit Amsterdam en Hilversum - fulltime aan de slag en wordt de naam Jan Roest synoniem met 't Bonte Paard. Ook zijn zoons en dochter werken in de zaak, inclusief de aangetrouwde familieleden en kleinzoons en kleindochters doen hun best tot uiteindelijk in 1975 de laatste Roest na ruim een eeuw de deuren van 't Bonte Paard achter zich dichttrekt. Sindsdien is het enkele malen van eigenaar gewisseld.

Dichtbij

Laren is lang een boerendorp dat pas van karakter verandert met de komst van de tramlijn in 1892, waardoor de bereikbaarheid vanuit Hilversum en Amsterdam sterk verbetert. Het wordt een kunstenaarsdorp - dat laatste door de komst van kunstschilders als Anton Mauve, Jan Sluijters en Ferdinand Hart Nibbrig: de Larense School is geboren.

Dat leidt ook indirect tot wat nu de trots van Laren is: het Singer Museum. De Singercollectie omvat werken uit de periode 1880-1950 van kunstenaars als Anton Mauve, Jan Sluijters, Kees van Dongen, Leo Gestel en Bart van der Leck. Naast schilderijen en werken op papier bevat de collectie een hoeveelheid prachtige beelden, waaronder 7 werken van Auguste Rodin. Hiermee kan Singer bogen op de grootste verzameling van deze beeldhouwer in Nederland, met als hoogtepunt De Denker.

Omgeving

Laren ligt in het hooggelegen Gooi dat met zijn zandbodem een van de oudst bewoonde streken van Nederland is, waarvan prehistorische grafheuvels en vondsten getuigen. Vanaf ongeveer 1500 wordt het Gooi door Amsterdam gebruikt voor zandwinning voor de stadsuitbreidingen, waarvoor een aantal vaarten worden gegraven. Het daaruit ontstane kanalenstelsel helpt de economische ontwikkeling van het Gooi, onder meer door de komst van trekschuitdiensten.

Laren is omgeven door heidevelden - met de nodige schaapskudden -, zandverstuivingen, bossen en polder. Ideaal voor een wandel- of fietstocht. Zo is er de fietsroute Genieten in 't Gooi, een 35 km lange tocht langs de mooiste plekken van deze streek. De route leidt onder meer langs vesting Naarden en het Nederlands Vestingmuseum. Voor wandelaars is de wandeling vanaf het Theehuis ’t Bluk aan te raden, over de heide, door zandverstuivingen en bos. In ongeveer een uur wandel je door een gevarieerd landschap, waarin zowel geologische als menselijke invloeden uit de geschiedenis terug te zien zijn. De route gaat regelmatig over zanderige paden en is daardoor niet geschikt voor wandelwagens en rolstoelen. Honden, het is niet anders, moeten aan de lijn.

Verantwoording

Bronnen: Café 't Bonte Paard | bijzonderlaren.nl, historischekringlaren.nl, onh.nl, singerlaren.nl, wikipedia.nl
Literatuur: 't Bonte Paard, De herberg van Jan Roest, Jacqueline Marjot, Uitgeverij van Wijland Laren (2003)
Pictogram: schaap Kreasi Kanvas (iconfinder.com)